کلر فو در ۱۷ ژانویه ۲۰۲۴ در مقاله ای اعلام کرد: پس از تعلیق انتشار عمومی آمار بیکاری جوانان در سال گذشته، چین دیگربار با استفاده از معیارهای گوناگون سنجش که این رقم را به میزان قابل توجهی کاهش داد، توزیع اطلاعات را آغاز کرد. اداره ملی آمار چین اعلام میزان بیکاری در میان جوانان ۱۶  تا ۲۴  ساله را پس از اینکه این رقم برای شش ماه متوالی به ۲۱.۳  درصد در ژوئن افزایش یافت و یک رکورد شدید بود متوقف و اعلام کرد: مجموعه اطلاعات باید «اصلاح و بهینه شود.» تعداد فزایندۀ جوانان بیکار به یک داده ناخوشایند تبدیل شده بود که به نظر می­رسید ادعای پکن را مبنی بر اینکه اقتصاد این کشور پس از لغو محدودیت­ های کرونا در حال بهبود است، رد می­کند. آژانس دولتی اعلام کرده است که ارقام بیکاری اصلاح شده اکنون دانشجویان را مستثنی می­ کند. این دفتر پس از تعدیل روش ‌های محاسباتی خود، اعلام کرد که میزان بیکاری در میان جوانان ۱۶  تا ۲۴ ساله در ماه دسامبر به ۱۴.۹  درصد رسیده است.

مدیر اداره ملی آمار، در یک کنفرانس خبری گفت این روش، نظارت دقیق­ تری بر موضوع بیکاری جوانان ایجاد می ­کند، زیرا جوانانی را که به دنبال شغل پاره­ وقت در دانشگاه هستند، از افرادی که به دنبال شغل تمام ­وقت پس از فارغ التحصیلی هستند، جدا می­کند. وی خاطرنشان کرد که دانش­ آموختگان نیاز به یافتن کار دارند، اما وظیفه اصلی دانشجویان، تحصیل است، نه کار پاره وقت.

در تغییر دیگری، اداره آمار اعلام کرد که سن جدیدی برای سنجش بیکاری ایجاد کرده است. چین اعلام کرد که اکنون نرخ بیکاری را در بین جوانان ۲۵  تا ۲۹  ساله که با گروهی ۲۵  تا ۵۹  ساله ادغام شده بودند، پیگیری خواهد کرد. این تغییر ضروری بود؛ زیرا جوانان بیشتری قبل از ورود به بازار کار، سراغ تحصیلات تکمیلی می‌روند؛ بنابراین، ۶.۱  درصد از جوانان ۲۵  تا ۲۹  ساله در ماه دسامبر بیکار بودند.

بخشی از چالش سیاست ­گذاران چینی، افزایش تعداد فارغ التحصیلان دانشگاهی است که وارد بازار کار می­شوند. طبق گزارش خبرگزاری دولتی "شین هوا"، در سال ۲۰۲۴، انتظار می‌رود تعداد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، حدود ۲  درصد افزایش یابد و به رکورد ۱۱.۷۹  میلیون نفر برسد. تعداد آن­ها از سال ۲۰۰۴ چهار برابر شده است. یافتن شغل برای بسیاری از جوانان چینی دشوار است، زیرا اقتصاد کلی در مقایسه با رشد سریع تعداد فارغ اتحصیلان کُند است. در چنین اوضاعی، دولت صنایع و فعالیت­های پر جنب و جوشی مانند آموزش آنلاین، فناوری و املاک و مستغلات را که جوانان برای یافتن شغل به آن­ها هجوم آورده بودند، سرکوب کرده است؛ در نتیجه، تعداد زیادی از جوانان چینی با تحصیلات عالی -  که از سنین پایین به آن­ها گفته شده بود تحصیل فرصت­هایی برای زندگی بهتر برای آن­ها فراهم می­ کند-  با این واقعیت مواجه می­شوند که مشاغل مورد نظرشان در دسترس نیست.

آقای کانگ اذعان کرد: در مورد بازار کار امسال، فشار همچنان وجود دارد؛ اما او به دلایلی برای وجود خوش­بینی اشاره کرد، از جمله رشد اقتصادی که باعث ایجاد شغل بیشتر می­شود و اینکه در حال حاضر، تعداد افرادی که در سال جاری، عمدتاً  به دلیل بازنشستگی، نیروی کار را ترک می­کنند، نسبت به افرادی که وارد آن می ­شوند، بیشترند که این امر، فضای بیشتری را برای جویندگان کار فراهم می­کند.

نیکول گلدین در مقاله کوتاهی با عنوان «بیکاری جوانان در چین: معیار جدید، همان آشفتگی» نوشته است: پس از یک غیبت شش ماهه، اداره ملی آمار چین(NBS)  دوباره داده‌ های رسمی اشتغال جوانان را برای دسامبر ۲۰۲۳  منتشر کرد: ۱۴.۹ درصد. دولت گزارش این نرخ را در ژوئن ۲۰۲۳  متوقف کرد، زیرا به طور مداوم به رکورد بالاتر از ۲۱  درصد افزایش یافته بود، تا ۴۰  درصد در مناطق روستایی یا تا ۵۰  درصد در صورت در نظر گرفتن عامل پاره­ وقت یا بیکاری. با این حال، در روش ­شناسی این اقدام، اکنون برای حذف دانشجویان تجدید نظر شده؛ با این حال، نتیجۀ پایین ­تر، هنوز حدود سه برابر نرخ بیکاری کلی در چین یعنی ۵.۱ درصد است و نشان دهنده معضلی است که جوانان درگیر آن هستند.

برخی از عوامل در بیکاری جوانان چین نقش دارند که همچنان در سرتاسر جهان شاهد آن هستیم، از جمله ایجاد شغل ناکافی در بخش خصوصی و عدم تطابق مهارت‌ ها. در چین، تعداد فارغ التحصیلان جدید وارد بازار کار نیز در حال افزایش است یعنی حدود ۱۲  میلیون در سال ۲۰۲۴، و شغل کافی برای همگام شدن با آن وجود ندارد؛ به­ خصوص که قوانین نظارتی، باعث کاهش رشد صنایعی می­شود که احتمالاً افراد جوان را در دنیای فناوری استخدام می­کند.

اما بازار کار جوانان در چین چند ویژگی منحصر به فرد نیز دارد. تقاضاهای فرهنگی از کارگران جوان چینی زیاد است. انتظار می­ رود آن­ها به طور معمول، شش روز در هفته، از ساعت ۹  صبح تا ۹  شب کار کنند. فرسودگی شغلی ناشی از آن، یکی از عوامل کلیدی در افزایش بیکاری جوانان است. رکود عمومی اقتصادی و فروپاشی بازار املاک و مسکن به طور خاص، منجر به کاهش سرعت استخدام شده و مشاغلی که ممکن است برای تازه ­واردان بازار کار مناسب ‌تر باشند، همچنان در معرض سخت‌ترین آسیب‌ ها قرار دارند. پس با وجود ساعات طاقت ‌فرسای کار با دستمزد اندک، جوانان چینی ترجیح می ­دهند دراز بکشند، بیکار بمانند و کار نکنند یا در هیچ فعالیت اقتصادی شرکت نکنند، یا تبدیل به «بچه‌های حرفه‌ای» شوند که هزینه­ هایشان را پدر و مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ پرداخت می­ کنند.

در عین حال، با مرگ و میر بیشتر و تولدهای کمتر، حتی با پایان یافتن سیاست تک­ فرزندیِ یک دهه پیش برای کمک به کاهش پیری جمعیت، زنان جوان چینی با محدودیت‌های بیشتری برای یافتن یا حفظ شغل در جامعه مواجه هستند و کارفرمایان از استخدام آن­ ها بیزارند و در عوض آنان را از پیوستن به نیروی کار در مقابل ماندن در خانه برای داشتن و بزرگ کردن فرزندان منصرف می­کنند.

واکنش دولت به دلیل ناتوانی در تشخیص میزان یا آسیب بحران، در ابتدا کُند بوده است. اجرای قوانین کار و مشوق‌های مالی برای استخدام جوانان و تلاش برای هموارسازی انتقال مدرسه به کار (به ویژه از دانشگاه) می‌تواند کمک کند، اما خطرهای کلان اقتصادی و همچنین چالش‌های ساختاری یا اجتماعی بلندمدت - از جمله ارتباط آموزش، شهرنشینی سریع، و سلامت روان- را از منظر جوانان باید دید.

پیامدهای این وضعیت نه تنها به عنوان فشار بر بهره‌ وری و رشد چین آشکار است، بلکه با توجه به نقش بزرگ چین در اقتصاد جهانی، تضعیف آن می ‌تواند بر بازارهای کار جوانان در سراسر جهان تأثیر بگذارد. این امر به ­ویژه در کشورهایی صادق است - برای نمونه در آفریقا و آمریکای لاتین- که در آن منابع مالی توسعه، سرمایه گذاری و تجارت چین برای پویایی و ایجاد شغل در میان مشکلات بدهی بسیار مهم است.

کریستین یائو، ته‌ هرنگا واکا از دانشگاه ویکتوریا ولینگتون در مقاله ای با عنوان «مشکل بیکاری جوانان چین: بحرانی که دیگر نمی ­توانیم آن را نادیده بگیریم» (۸ اکتبر ۲۰۲۳) بر آن است که: بیکاری جوانان یک مشکل جهانی است، اما در چین این میزان یعنی ۲۱.۳٪ بسیار نگران کننده است، نه فقط به این دلیل که بالاست، بلکه به این دلیل که می ­تواند بر اقتصادها و روابط ژئوپلیتیکی دیگر نیز تأثیر بگذارد. انتشار این میزان که بیش از دو برابر میزان پیش از کووید در ماه مه ۲۰۱۸  است. بیکاری جوانان، موضوع پیچیده ای است، اما در چین به دلیل سیاست­های دولت و انتظارات جامعه، موضوعی پیچیده تر است. تحت سیستم هوکو، خانواده‌ها در چین ملزم به ثبت ‌نام هستند و مقامات پس از آن تعیین می‌کنند که کجا زندگی و کار می ‌کنند و به کدام خدمات عمومی می ‌توانند دسترسی داشته باشند. این سیستم اغلب ساکنان روستایی را از استفاده از فرصت‌ های شهری بازمی ‌دارد، که می‌ تواند چشم‌انداز کاری آن­ها را محدود کند.

پدیدۀ «قبیلۀ مورچه­ ها»

اصطلاح «قبیله مورچه‌ها» را جامعه‌شناس لیان سی در سال ۲۰۰۹  برای توصیف جوانان تحصیل‌کرده که در مشاغل موقتی و کم‌درآمد گیر افتاده‌اند و مانع پیشرفت مهارت‌ها می‌شوند، ابداع کرد. این جوانان نمی توانند سرمایه اجتماعی را انباشته کنند. این امر منجر به چرخۀ منفی ­ای می­شود که فرار از آن دشوار است. این امر بازده سرمایه گذاری آنان را در آموزش کاهش می­ دهد و شکست در اکوسیستم شغلی را برجسته می­ کند. این پدیده»، چیزی بیش از یک نشانه اقتصادی معیوب است. همچنین موضوع عاطفی و روانی عمیق­ تری را آشکار می کند. تحصیل بیش از حد و کم کار بودن باعث آسیب­ های روحی قابل توجهی از جمله اضطراب، افسردگی و نومیدی می­ شود.

این تلفات عاطفی با تغییرات اجتماعی مانند جنبش «دراز کشیدن روی تخت» و ظهور «کودکان تمام ­وقت» در چین پیچیده­ تر می­شود. این روندها نشانگرهای سنتی موفقیت را به چالش می ­کشند؛ انتظارات خانواده را بازتعریف و لایه دیگری به پیچیدگی­های روان­ شناختی نسل جوان اضافه می ­کنند. این تأثیر می ­تواند طولانی ­مدت باشد و منجر به نیروی کاری با تولید و نوآوری اندک شود. همچنین علی ­رغم گسترش سریع آموزش عالی، بین برنامه­ های درسی دانشگاه و نیازهای بازار کار، گسست وجود دارد. برنامه­ ها اغلب تئوری را بر مهارت ­های عملی ترجیح می­ دهند و فارغ التحصیلان را برای کار آماده نمی­ کنند. علاوه بر این، بازار با انبوهی از نامزدهای دارای صلاحیت بیش از حد، به ­ویژه در بخش­های فناّوری، مالی و مراقبت­ های بهداشتی مواجه است. این عدم تعادل، بسیاری را به سمت مطالعات بیشتر سوق می دهد.

در سال ۲۰۲۳، در مجموع ۴.۷۴  میلیون دانشجو در آزمون ورودی کارشناسی ارشد شرکت کردند که نسبت به ۲.۰۱  میلیون شرکت کننده در آزمون در سال ۲۰۱۷، ۱۳۵ درصد افزایش خیره کننده داشت. این موضوع، چرخۀ بیکاری جوانان را تشدید می­کند. با توجه به هشدارهای یونیسف، میزان بالای بیکاری می ‌تواند به ناآرامی‌های مدنی منجر شود، به‌ویژه در کشورهایی که جمعیت جوان زیادی دارند.

حزب کمونیست چین مدت‌ هاست که رویکرد اقتدارگرایانۀ خود را با کسب مجوز اجتماعی مبتنی بر ثبات و رفاه اقتصادی حفظ کرده است. اگر افزایش بیکاری جوانان، این مجوز را با تقویت عدم مشارکت سیاسی یا رادیکالیزه شدن از بین ببرد، چین ممکن است درگیر تغییر قدرت داخلی قابل توجهی شود. در جهانی به هم پیوسته، چنین آشفتگی ­ای می­تواند به روابط بین الملل نیز سرایت کند. ناآرامی‌های مدنی می‌تواند کشور را بی ثبات کند و سرمایه‌گذاری خارجی را به ‌ویژه در میان کشورهایی که روابط اقتصادی نزدیک با چین دارند، کاهش دهد؛ همچنان­که برگزیت بر توافق‌های تجاری جهانی تأثیر گذاشت، منجر به هم‌سویی مجدد سیاسی شد و باعث شد اتحادیۀ اروپا در مسیر آیندۀ خود تجدیدنظر کند و بر سیاست خارجی جمعی آن تأثیر بگذارد. در حالی که بیکاری جوانان یک معضل جهانی است، وسعت این مشکل در چین و تأثیر بالقوه گسترده­تر آن بر اقتصادهای به هم پیوسته، به این معنی است که ما نمی­توانیم آن را نادیده بگیریم.

چین برای حل این مشکل چه کاری می­تواند انجام دهد؟ چین می­تواند از ابتکارات موفق در کشورهای دیگر، مانند سیستم آموزش حرفه ای دوگانه آلمان، الهام بگیرد. این سیستم تضمین می‌ کند که دانش‌آموزان هم از نظر آکادمیک آماده هستند و هم از نظر عملی مهارت دارند و آموزش را با تقاضاهای بازار کار همسو می‌ کنند. پرداختن به شکاف شهری/روستا نیز به همان اندازه حیاتی است. چین با ارائۀ مشوق‌های مالی از جمله معافیت ‌های مالیاتی و کمک‌ های بلاعوض، می‌تواند باعث رشد شغل در مناطق روستایی شود. استرالیا و ایالات متحده، مدل ‌های مشابهی را برای جذب کارکنان مراقبت‌های بهداشتی به مناطق کم‌جمعیت به کار برده اند. چین همچنین باید کاری کند تا عوارض عاطفی بیکاری مزمن را کاهش دهد که با بیکاری طولانی ­تر فارغ التحصیلان بدتر می ­شود. پس از کووید، این موضوع تشدید شد و ۴۰  درصد از جوانان چینی گزارش می‌دهند که در معرض چالش‌های سلامت روانی هستند. اینجاست که خدمات بهداشت روانی مانند خدمات موجود در استرالیا که برای جوانان طراحی شده است می‌تواند کمک کند.

برخی از کشورهای اروپایی مانند فرانسه و هلند، کارمندان شرکت‌های بزرگ را در نظر می ‌گیرند و مزایای تامین اجتماعی را ارائه می‌ کنند. یک مدل مشابه می­ تواند در چین اجرا شود و مزایایی مانند بیمه درمانی و برنامه­ های بازنشستگی را ارائه کند. در نهایت، مقیاس و پیچیدگی بیکاری جوانان، نیازمند رویکردی چند جانبه است که فراتر از مرزهای ملی گسترش می­یابد. کشورهای جهان باید فعالانه استراتژی­ های اشتغال موفق را با هم به اشتراک بگذارند و در طرح­های بین المللی برای ایجاد فرصت­های شغلی برای جوانان همکاری کنند. همکاری کلید توسعه یک نیروی کار جوان باثبات و مولد در سطح جهانی است. سرمایه­ گذاری روی جوانان فقط سیاست خوبی نیست؛ بلکه یک الزام اخلاقی برای ثبات جهانی و رفاه مشترک است.

منابع

https://www.nytimes.com/۲۰۲۴/۰۱/۱۷/business/china-youth-unemployment.html

https://theconversation.com/chinas-youth-unemployment-problem-has-become-a-crisis-we-can-no-longer-ignore-۲۱۳۷۵۱

https://www.atlanticcouncil.org/blogs/econographics/youth-unemployment-in-china-new-metric-same-mess/